Compleet maatwerk­software?

We vragen Ted of hij meer kan vertellen over zijn achtergrond en zijn huidige rol. “Ooit ben ik in de IT begonnen als machinetaal programmeur. Ik ken de hele development cycle van toen tot aan nu.” Ted zijn oudere broer startte in de IT en in 1980 was dit het écht helemaal. “Ik zat op de HTS en daar kon je met ponskaarten programma’s maken. Die leverde je in en ‘s nachts werd deze gedraaid op een mainframe. De volgende dag had je je programma.” Een mooie carrière volgde en Ted is inmiddels sinds 2019 CIO van VidaXL. “We zijn nu actief in 36 landen. Dat gehele proces, van manufacturing tot customer service, is een integraal proces wat in principe in ieder land hetzelfde werkt.”

Geen IT-bedrijf maar een handelsonderneming

Ted is er voorstander van om op IT-vlak zoveel mogelijk samen te werken met andere partijen. “Zeker wanneer je zelf geen IT-bedrijf bent maar bijvoorbeeld een retailer, handelsonderneming of overheidsinstantie.” Die opmerking staat ook wel in lijn met het feit dat Ted voorstander is van het volledig weg faseren van IT. Wat misschien best merkwaardig is voor een CIO. “Ik zeg altijd wanneer je geen IT-bedrijf bent, moet je geen eigen IT hebben. Je hebt wel IT nodig, maar de gedachte is dat de business zelf IT in beheer heeft. Uiteraard is het wel één bedrijf dus er moet wel samenhang in zitten. Wanneer je IT volledig weg faseert is het belangrijk dat je een regieteam hebt. Dat regieteam moet van de hoed en de rand weten. Zodat als het moet (bijvoorbeeld als een partner wegvalt), je alles draaiend kunt houden. De rest beleg je in de business en daar source je het weer met partners. Een  afdeling werkt bijvoorbeeld met SAP en daar koppel je een SAP-expertise partij aan. Zo heb je diverse partners die je hiermee helpen.”

Alles wordt SaaS

We praten verder over zijn visie op de keuze voor maatwerk of standaard software. “Ik zei het net al een beetje. Bovenal gebeurt er het volgende: alles wordt SaaS/PaaS. Alle software worden SaaS/PaaS-diensten. Daar zijn een aantal redenen voor. Eén daarvan is de magnitude of scale. Als jij als een partij SaaS-software via een eenvoudige manier via het internet kan leveren heb je eigenlijk maar één probleem op te lossen als er een probleem is. Maar als jij software distribueert naar allemaal partijen die het installeren met alle variaties die er zijn, heb je elke keer weer nieuwe issues op te lossen. Terwijl dit voor een SaaS-provider veel eenvoudiger is.”

Statement

Maar ook het draaien van de software is goedkoper volgens Ted, omdat dat uit één model gebeurt in plaats van verschillende. Dat is wat je ziet gebeuren in de markt. Alle softwareleveranciers gaan hiernaartoe. “Sommige bedrijven zullen hierop misschien nooit over gaan. Denk bijvoorbeeld aan Defensie. Dan kan ik mij voorstellen dat je je core-systemen daar niet onderbrengt. Dit betekent niet dat alle softwareontwikkeling daarmee weg is, het zal zich echter beperken tot het koppelen van SaaS-dienst A met Saas-dienst B. Dit is hoe ik er in zijn algemeenheid tegenaan kijk.”

Maatwerk complex en duur

Volgens Ted is software zelf ontwikkelingen moeilijk, complex en duur. “Het is al sinds 1980 moeilijk, toen ik met nulletjes en eentjes aan het goochelen was. Met name is het moeilijk omdat je heel snel en wendbaar moet zijn. De business verandert continu door de technologiemogelijkheden die er zijn. De hoeveelheden mogelijkheden worden ook steeds groter. Om zelf software te ontwikkelen vereist heel veel aandacht, kennis en geld.”

Competitive advantage als enige reden voor maatwerk

Maar wat zou dan wel een reden zijn om zelf software te ontwikkelen? Volgens Ted is dat enkel gerechtvaardigd als je hiermee competitief voordeel krijgt. “Dat je, door de software die je ontwikkelt, zo een uniek voordeel in de markt krijgt dat dit die ontwikkeling rechtvaardigt. Je kunt er bijvoorbeeld aan denken dat processen binnen een logistieke operatie met eigen ontwikkelingen geoptimaliseerd kunnen worden. Dat is een gebied waar ik denk dat maatwerk wel van toepassing kan zijn.

Dan zeg je: ik heb een standaardoplossing, zoals bijvoorbeeld SAP, die bepaalde logistieke processen faciliteert. Maar er zijn bepaalde ingangen in die software, waar je gebruik kan maken van algoritmes om processen te optimaliseren. Die algoritmes zijn dan specifiek en uniek voor jouw operatie. Dan rechtvaardigt dit de softwareontwikkeling. Maar dat is alleen maar gekoppeld aan standaard software. Je gaat dan niet je complete logistieke operatie zelf ontwikkelen. Maatwerk? Nee, behalve als er een unieke reden is om het wel te doen.”

Uitzonderlijke situaties

Redenen om te kiezen voor compleet maatwerk applicaties ziet Ted eigenlijk niet vaak. “In sommige, uitzonderlijke, situaties zijn er voor mij redenen om het wel helemaal zelf te doen. Dat is omdat de software (nog) niet bestaat. Je moet je dan altijd afvragen: doe ik dit om competitief voordeel te behalen en win ik hiermee in mijn markt? Of doe ik het omdat ik denk dat softwareontwikkeling de makkelijkste weg of goedkoper is? Dat is vrijwel nooit het geval. Met ander woorden: als je kiest voor maatwerk, kies je dit dan omdat je zo een uniek proces hebt of omdat je de boel niet op orde hebt? Bedrijven die heel veel legacy systemen hebben, zijn eerder geneigd om die kant op te gaan.”

Missende functionaliteiten in standaard software

Bij VidaXL heeft Ted gelukkig een board die achter zijn visie staat, maar dat is best lastig wanneer je dit niet hebt. Uiteraard weet Ted ook dat in standaardsoftware soms functionaliteiten missen die je wel nodig hebt. Dat is dan vrijwel altijd omdat je dit moet integreren met iets anders. Daar zitten dan vraagstukken geeft Ted aan. “Maar dat rechtvaardigt niet de keuze om alles zelf te bouwen, maar om specifiek te kijken naar wat de beste oplossing is. Dat kan ook aanpassen van het proces zijn.”

Compleet maatwerk, een uiterst discutabele keuze

Ted is heel duidelijk. “Wat is nu makkelijker? Zelf een applicatie ontwikkelen? Of je werkprocessen anders inrichten? Dat laatste is vaak goedkoper en sneller te realiseren. Anders ga je dat ene standaard systeem, wat al eens voor honderdduizenden mensen gemaakt is, opnieuw ontwikkelen en onderhouden, specifiek voor jou. Dat kost allemaal heel veel geld.”

Bovendien zijn, zoals eerder benoemd, de meeste organisaties nu eenmaal geen software ontwikkelingsbedrijven. Het zit niet in hun core expertise om dit goed te kunnen. Kun je dan pretenderen dat je een stabiele robuuste applicatie zelf kan bouwen met alle juiste functionaliteiten die nodig zijn voor jouw onderneming? Of kies je toch voor een standaard SaaS-dienst? Het is volgens Ted uiterst discutabel als je een dergelijke keuze maakt. “Het kan natuurlijk, mits je hiermee competitief voordeel haalt. Maar ga je dan toch je eigen financiële systeem bouwen? Dan zou ik toch even achter mijn oren krabben!”

In 3,5 jaar tijd is de hele VidaXL organisatie omgeturnd. Eind 2024 is Ted klaar voor zijn pensioen. Op de vraag wat Ted dan gaat doen geeft hij een dan ook een nuchter antwoord. “Dat zie ik dan wel weer, dat is nog zo ver weg!”